LIỆT VII NGOẠI VI
Liệt dây thần kinh số VII ngoại biên (hay còn gọi là liệt mặt ngoại biên) là tình trạng mất vận động hoàn toàn hay một phần các cơ của nửa mặt, do tổn thương dây thần kinh mặt.
Bệnh gặp ở mọi lứa tuổi, không phân biệt giới tính, không lây truyền
Bệnh thường khởi phát sau khi thay đổi thời tiết, hoặc sau khi sử dụng điều hòa lạnh. gió lạnh...
Nguyên nhân:
Do lạnh : hay gặp nhất chiếm đến 80%, thường sau một đợt lạnh và hay xáy ra vào ban đêm, chỉ có liệt đơn thuần, không có dấu hiệu thần kinh khác.
Do viêm nhiễm: Viêm tai giữa, zona virus..
Do chấn thương : sau ngã chấn thương đầu, vỡ xương đá, phẫu thuật vùng tai xương chũm…
TRIỆU CHỨNG:
Các dấu hiệu đặc trưng của tổn thương như:
- Hai bên mặt không cân đối, trán mất nếp nhăn, lông mày hơi sụp xuống.
- Méo miệng, rãnh mũi-má mờ.
- Mắt bên liệt nhắm không kín, không làm được động tác nhe răng, phồng má, mím môi, huýt sáo, thổi lửa, chau mày.
- Khi dây thần kinh này bị ảnh hưởng thì có thể khiến cho chức năng các cơ quan mà dây thần kinh ngoại biên số VII chi phối bị ảnh hưởng như: tuyến nước bọt, nước mắt, các cơ tai trong, cơ mặt, vị giác,...
Tại bệnh viện, bác sĩ điều trị sẽ dựa vào các yếu tố trương lực cơ khi nghỉ, nghiên cứu nhóm cơ ở mặt và thực hiện các thăm khám khác như:
- Khám tai: Tìm các nốt phỏng vùng cửa tai, chảy tai và tình trạng màng nhĩ cho phép hướng chẩn đoán nguyên nhân.
- Khám họng và cổ: Sờ cổ mặt và khám họng để loại trừ khối u tuyến mang tai.
- Khám thần kinh: Tìm các tổn thương dây thần kinh sọ phối hợp khác.
Bệnh nhân có dấu hiệu liệt dây thần kinh số VII ngoài được chẩn đoán lâm sàng, còn được thực hiện các cận lâm sàng, xác định chính xác tình trạng, nguyên nhân gây bệnh.
- Chụp CT-scanner sọ não có mạch máu não để xác định tổn thương tại trung ương hay ngoại biên
- Các xét nghiệm khác: Công thức máu, Đường máu, Máu lắng, Sinh hóa...
Biến chứng:
Nếu không điều trị kịp thời sẽ gây viêm kết mạc, viêm giác mạc, loét giác mạc, co thắt nửa mặt...
Gây mất thẩm mỹ, khả năng giao tiếp và thể hiện cảm xúc của người bệnh.
ĐIỀU TRỊ:
Bệnh thường được chỉ định điều trị nội khoa.
Thuốc:
Corticoid sớm, liều cao (1mg prednisolon /kg) sau khi đã loại trừ các chống chỉ định (đái tháo đường, lao, loét dạ dày- tá tràng, rối loạn tâm thần...)
Vitamin nhóm B liều cao.
Các thuốc chống virus đặc biệt cho những trường hợp có bệnh cảnh nhiễmA virus hay đau vùng sau tai, rối loạn cảm giác vùng mặt.
Vật lý trị liệu, châm cứu, xoa bóp cơ vùng mặt là hết sức quan trọng, mang đến hiệu quả toàn diện cho người bệnh.
CHĂM SÓC KHI BỊ LIỆT VII NGOẠI BIÊN
Cần giữ ấm mặt, sinh hoạt bằng nước ấm, kiêng lạnh, kiêng gió.
Bảo vệ mắt: Đeo kính râm, nhỏ mắt bằng nước muối sinh lý, dùng băng dính che mắt tạm thời để tránh bụi, dị vật gây tổn thương mắt, hạn chế xem ti vi, làm việc bằng máy tính
Tự tập qua gương như: nhắm mắt, huýt sáo, thổi lửa, ngậm chặt miệng, mỉm cười, nhăn trán, phát âm những từ có âm môi: B,P,U,I,..
Giữ gìn vệ sinh răng miệng.
Tự xoa bóp vùng mặt: Xoa bóp bấm huyệt vùng mặt là phương pháp quan trọng, mang lại hiệu quả điều trị mà người bệnh có thể tự thực hiện hàng ngày.
_________________________________
Để được định hướng điều trị liệt dây thần kinh số VII an toàn, hiệu quả, quý bệnh nhân có thể liên hệ với khoa Y học cổ truyền - Phục hồi chức năng của Bệnh viện đa khoa Bỉm Sơn để được các bác sĩ chỉ định điều trị cụ thể cho từng trường hợp.
Địa chỉ liên hệ:
Bệnh viện ĐK Bỉm Sơn , số 595 Trần Phú , phường Lam Sơn, Thị xã Bỉm Sơn.